De gemeente Duiven werkt aan vernieuwing van de lokale democratie, met o.a. een Raadswerkgroep ‘De gemeenteraad in de samenleving’. Deze maakt een plan om Raad en inwoners dichter bij elkaar te brengen. De groep was nieuwsgierig naar Deep Democracy. Deze filosofie en methodiek wekt de suggestie van een andere politiek en democratie. Voeg de wijsheid van de minderheid toe aan het meerderheidsbesluit- werkt dat?
Het was een wat sombere avond, half acht dat we begonnen. Onwennig. Geen tafels, geen microfoons. We zaten en af en toe stonden we in een kring, en er werd ook gelopen (gesprek op voeten). Ter kennismaking vroeg ik naar wat er leuk en niet-leuk is aan werken in de gemeenteraad. Meteen werd duidelijk dat er het een en ander schortte. Sommige raadsleden voelden zich buiten spel staan: besluiten werden vaak voorgekookt, en het debat stelde vaak niet veel voor.
Dit riep de vraag op: wat moet deze werkgroep precies gaan doen? Er kwamen drie voorstellen en dit bood de eerste kans om een besluit te nemen waarin iedere stem wordt gehoord en meegenomen. We deden dit met ‘een besluit op voeten’: ga staan bij het voorstel van jouw keuze. Het kleinste groepje loste zich meteen op in de meer kansrijke groepen. Er bleef een grote groep en een kleintje over. De meerderheid wilde starten met de vraag ‘hoe werken wij met elkaar samen in deze werkgroep’. Aan de minderheid werd gevraag: wat heb jij nodig om mee te gaan met dit besluit. In dit geval was het gemakkelijk om tot gezamenlijkheid te komen -men wilde dat hun punt ook aan de orde zou komen, desnoods de volgende keer. Belangrijk is dat het stramien helder werd. Bij latere besluiten werkten we net zo; dat was eerst onwennig maar de groep wilde graag dat er bij hen een cultuur van samenwerken zou groeien.
Aan de slag met de inhoud. Gedurende het traject zijn diverse punten besproken en kwamen ook tegenstellingen naar voren. Een paar keer deden we een gesprek op voeten: bij alle uitspraken word je uitgenodigd: ben ik het hier mee eens? Kan ik hier (letterlijk) achter gaan staan? Door de vertraging en de beweging is er meer noodzaak om aan jezelf de vraag te stellen: wat vind ik? De partijpolitieke scheidslijnen vervaagden enigszins.
Een andere vorm is polariteit. De thema’s waar je op het eerste gezicht niet uit komt vanwege tegenstellingen, worden in deze vorm toch uitgediept. Nadat aan beide kanten van de zaak alles gezegd wordt wat relevant is, worden de onderliggende inzichten onderzocht. Hier is vaak meer overeenstemming dan op het eerste gezicht wordt gedacht. Langs deze weg besloot de raadswerkgroep bijvoorbeeld dat het zin had om elkaar beter te leren kennen. En ook dat ze meer willen samenwerken over de scheidslijnen heen.
Najaar 2017 is met verschillende dialoog en besluitvormingen gewerkt aan het plan dat onlangs is ingediend bij de Raad. Over de wijze van werken zegt de groep: er is meer openheid en begrip ontstaan voor elkaar, het komt vaker voor dat we elkaar inhoudelijk steunen en dat discussies meer open worden gevoerd. In de Raad als geheel zie je helaas nog te veel machtspolitiek. We zien onszelf als ambassadeurs, we werken aan een andere cultuur in de Raad. Ons doel is: dienstbaar zijn aan de samenleving.
De gemeente Duiven werkt aan vernieuwing van de lokale democratie, met o.a. een Raadswerkgroep ‘De gemeenteraad in de samenleving’. Deze groep met alle fracties maakt een plan om Raad en inwoners dichter bij elkaar te brengen. De groep was nieuwsgierig naar Deep Democracy. Deze filosofie en methodiek wekt de suggestie van een andere politiek en democratie. Voeg de wijsheid van de minderheid toe aan het meerderheidsbesluit- werkt dat?
Het was een wat sombere avond, half acht dat we begonnen. Onwennig. Geen tafels, geen microfoons. We zaten en af en toe stonden we in een kring, en er werd ook gelopen (gesprek op voeten). Ter kennismaking vroeg ik naar wat er leuk en niet-leuk is aan werken in de gemeenteraad. Meteen werd duidelijk dat er het een en ander schortte. Sommige raadsleden voelden zich buiten spel staan: besluiten werden vaak voorgekookt, en het debat stelde vaak niet veel voor.
Dit riep de vraag op: wat moet deze werkgroep gaan doen? Er kwamen drie voorstellen en het eerste besluit waarbij de wijsheid van de minderheid werd toegevoegd, werd genomen. We gingen starten met het punt ‘hoe werken wij met elkaar samen in deze werkgroep. We deden een gesprek op voeten: bij alle uitspraken word je uitgenodigd: ben ik het hier mee eens? Kan ik hier (letterlijk) achter gaan staan? Door de vertraging en de beweging is er meer aandacht voor de inhoud en minder voor ‘het gedoe’. Na een tijdje stonden we stil bij de thema’s die naar voren waren gekomen en kozen er een om uit te diepen.
In de vorm polariteit wordt het verschil van mening als het ware vergroot om iedereen uit te dagen echt te zeggen wat er op het hart ligt en te (kunnen) horen wat anderen te zeggen hebben. We eindigden weer in een kring en deelden de inzichten. De sfeer was inmiddels veranderd. Grapjes werden er nog steeds gemaakt, maar met een andere lading. Er werd uitgewisseld over verwachtingen, wat je nodig hebt om dit werk goed te doen, hoe we elkaar kunnen ondersteunen ondanks politieke verschillen. De groep vond het belangrijk om te werken aan het onderling contact. Men besloot tot een-op-een ontmoetingen.
Najaar 2017 is met verschillende dialoog en besluitvormingen gewerkt, en het voorstel is ingediend bij de Raad om een aantal experimenten te starten. Over de wijze van werken zeggen de deelnemers: er is meer openheid ontstaan, begrip en ruimte voor elkaar, het komt vaker voor dat we elkaar inhoudelijk steunen en dat discussies meer open worden gevoerd. In de Raad als geheel zie je helaas nog te veel machtspolitiek. We zien onszelf als ambassadeurs, dit project moet dus doorgaan. Ons doel is: dienstbaar zijn aan de samenleving, een goede samenwerking in de Raad hoort daar bij.
De vijf stappen van Deep Democracy
