Verdiep de democratie in de Raad

Notabene op Dag van de Lokale Democratie was er een ‘visionair strateeg’, werkzaam voor een gemeente, die meer spreektijd wilde dan vier andere sprekers. Hij zou het zelf wel even regelen.  “Wat willen jullie?” vroeg hij ons, het publiek, “Een saaie opsomming of een verhaal waardoor je het echt begrijpt? Dat kost wel vijf minuten meer. Even stemmen. Wie wil een spannend verhaal? Handen omhoog! Ja dat is de meerderheid. Zo gaan we het dus doen, dat is democratie”.

Ik was geshockeerd. Dit was oude politiek: de inspanning is gericht op het ‘binnenhalen’ van punten en niet op het aanboren van alle perspectieven. Dit speelt ook vaak in gemeenteraden: de coalitie bepaalt, de oppositie staat buiten spel. Het is zo jammer als dat het einde van het verhaal is. De Raad doet niet wat ze moet doen namelijk de inwoners vertegenwoordigen en een gezond tegenspel bieden aan het College van B&W. Partijen profileren zich teveel op gemakkelijke punten, waardoor de polarisatie wordt versterkt, de werksfeer verziekt en collega raadsleden en inwoners niet zien waar raadsleden echt voor staan.

Dit kan anders! Het is een verademing als een gemeenteraad een echt gesprek voert met daarop volgend een echt besluit. Dat gebeurt óók vaak. Zeker in gemeentes waar burgerparticipatie is, waar inwoners meedoen. In zo’n echt gesprek spreekt men zich uit, komen verschillen op tafel en worden confrontaties aangegaan. Er ontstaat wrijving en daardoor glans. Men zoekt naar de best mogelijke oplossing.

Besluiten nemen op basis van de verschillen kán. Bijvoorbeeld met Deep Democracy, Deze biedt vijf achtereenvolgende stappen: verzamel alle invalshoeken; zoek actief naar het tegengeluid, verspreid dat tegengeluid (wie herkent dit?), ga eventueel het onderliggende conflict aan; neem een meerderheidsbesluit en voeg de wijsheid van de minderheid daaraan toe. Dit klinkt simpel dan het is en zeker in gepolitiseerde organen vergt het oefening. Maar het kan. Volledige instemming wordt niet altijd bereikt, maar het beluisteren en dus gehoord worden van alle perspectieven, is al een waarde op zich.

In de werkgroep ‘De Raad in de samenleving’ in de gemeente Duiven werkten we met deze methode. Het was wennen maar na drie bijeenkomsten zeggen de deelnemers: “We werken beter samen en zoeken elkaar vaker op. We hebben voorstellen ontwikkeld waar we achter staan en er is meer openheid, begrip en ruimte voor elkaar. Daardoor ervaren we een andere cultuur. Eén die meer plezier geeft in het Raadswerk. Wat ons betreft zijn we een rolmodel voor de hele Raad.”

Search

Nieuwsbrief